صحنه تصادفِ دلخراشی است؛ موتور یک‌سو و موتورسوار سوی دیگری پرت‌شده و خون از بینی‌اش فوران می‌کند؛ مردم دورش حلقه زده‌اند و انگشت‌های مضطرب‌شان تندتند روی شماره ۱۱۵ می‌لغزد؛ دهها بار... اما خبری از آمبولانس نیست... موتورسوار نفس‌های آخرش را می‌کشد ...
به گزارش از اصفهان، خدا کند گذرتان به آمبولانس و اورژانس و این دست مقولات بیمارستانی نیفتد! خدا کند عزیزی از عزیزانتان در خانه دچار سکته، افت یا افزایش فشار غیرعادی، حادثه غیرمترقبه یا هر بلای دیگری نشود که به حضور دکتر و اورژانس و آمبولانس در محل نیاز باشد!
اصلا خدا کند هیچ بنی‌بشری در خیابان دچار حادثه و تصادف و ...نشود که روی آسفالت گرم خیابان با چشمانی تار و نفس‌هایی که به سختی از سینه بیرون می‌ریزد، بین همهمه جمعیتی از آدم‌های غریب، گوش به زنگ شنیدن آژیر آمبولانس باشد و هرچه بیشتر برای شنیدن تلاش می‌کند، امیدِ کمتری به نجات در جسم و جان بی‌رمقش می‌یابد.
اصلا بیایید از یک زاویه دیگر به ماجرا نگاه کنیم؛ مادر هستید و کودکی در خانه دارید که در یک لحظه غفلت سرش به تیزی دیوار یا میزی اصابت می‌کند و جلوی چشمان شما خون از گوشه پیشانی روی سر و صورتش می‌پاشد و فرش کرم‌رنگ‌تان در کسری از ثانیه سرخ می‌شود. شما مادر هستید و تماشای این صحنه دلخراش آنچنان اضطرابی به جانتان می‌اندازد که اگر کسی در آن لحظه در کنار شما نباشد، حتی شماره اورژانس را هم نمی‌توانید به درستی بگیرید... شما مادر هستید و با پریشانی پشت سر هم دستمال روی پیشانی دلبندِ گریان می‌گذارید و با اضطرابی که به سقف می‌رسد، مرتب می‌پرسید پس چه شد؟ آمبولانس نیامد؟ همراهیان هم مرتب تماس می‌گیرند و از آنسوی خط می‌شنوند که:" آمبولانس راه افتاده است؛ آمبولانس توی ترافیک است؛ آمبولانس 15 دقیقه دیگر می‌رسد؛ آمبولانس ..." و آمبولانس یک ساعت بعد می‌رسد؛ وقتی که باید مادر و فرزند را باهم برای بستری به بیمارستان برساند.
این حکایت اورژانس‌های ما تقریبا در بیشتر شهرهای کشور است؛ حکایت تأخیر در زمان پاسخگویی و به عبارتی حضور به‌موقع آمبولانس و عوامل اورژانس در صحنه حادثه.
ناگفته نماند که صنعت پزشکی ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی توسعه و جهش چشم‌گیری داشته، با این حال همچنان زمان حضور نیروهای اورژانس در صحنه حوادث با سطح استاندارد فاصله زیادی دارد؛ فاصله‌ای که گاه متاسفانه به فوت بیماری منجر می‌شود که اگر با تاخیر امدادرسانی مواجه نشده بود، شاید همچنان بین عزیزانش نفس می‌کشید و حیاتش دراز بود.
اورژانس پیش‌بیمارستانی خط مقدم درمان بیماران در زمان تصادفات، یا حوادثی چون سکته‌های قبلی و مغزی، مسمومیت‌های شدید؛ آسیب‌های در منزل و ... است و به نوعی محل تلاقی بخش درمانی با جامعه؛ حضور به موقع در صحنه و مراقبت سریع، کارآمد و اثربخش، زندگی بسیاری از انسان‌ها را نجات می‌دهد و از شدت، طول بیماری و عوارض ثانوی مصدومیت می‌کاهد.
طبق استاندارد جهانی زمان پاسخگویی ماموریت‌های شهری اورژانس در شهرهای کوچک 8 دقیقه، در ماموریت‌های بین جاده‌ای 11 دقیقه و در شهرهای بزرگ و کلان‌شهرها بین 10 الی 12 دقیقه است. در کشور ما اما بنا به دلائل بسیاری زمان پاسخگویی اورژانس با سطح استاندارد فاصله زیادی دارد و حتی گاهی به بیش از یک ساعت نیز می‌رسد. متاسفانه این شرایطِ نگران‌کننده در شهر اصفهان نسبت به بسیاری از مناطق کشور محسوس‌تر است و نارضایتی بسیاری از شهروندان اصفهانی را در پی داشته است.
وقتی که آمبولانس یک ساعت و نیم بعد رسید
یکی از شهروندان اصفهانی با یادآوری تجربه شخصی خود درباره دیر اعزام شدن آمبولانس‌ها به محل تصادف به خبرشناسگفت: حدود چند هفته پیش حوالی ساعت 18 در بلوار شفق تصادف کردم، همان زمان با اورژانس تماس گرفتم که آمبولانس به محل تصادف بفرستند، اما متأسفانه تا ساعت 19:30 آمبولانسی به محل اعزام نشد.
وی افزود: در زمان تصادف مردم اطرافم جمع شده بودند و آنها و پلیس هم درمجموع بیش از 10 بار با اورژانس تماس گرفتند، اما خبری از آمبولانس نبود و درنهایت هم خیلی دیر به محل رسید، این در حالی بود که بر اثر تصادف پاهایم از سه ناحیه شکسته بود، از ناحیه بینی و پا خون‌ریزی داشتم و حال بسیار بدی داشتم.
یکی دیگر از شهروندان اصفهانی نیز تجربه خود را اینگونه با خبرنگار خبرشناسدر میان گذاشت: پسرم روز 18 شهریور در انتهای بلوار شفق خیابان شهید عباسپور تصادف کرد و پلیس راهور و مانوران کلانتری امیر حمزه هم در محل تصادف حاضر شدند. پس از تصادف هم مردم و هم ماموران با اورژانس به طور مرتب تماس می‌گرفتند، اما متأسفانه عوامل اورژانس یک ساعت و نیم پس از تصادف در محل حادثه حاضر شدند. این در شرایطی بود که حال پسرم اصلا خوب نبود و پاهایش از چند نقطه دچار شکستگی و خون‌ریزی شده بود.
همه دلایل ضعف عملکرد اورژانس اصفهان
طبق گفته‌های مسئولان اورژانس پیش‌بیمارستانی متأسفانه کشور ما با کمبود و استهلاک ناوگان آمبولانس مواجه است و از سویی تعداد پایگاه‌های اورژانس کشور هم نسبت به آمایش جمعیتی کم است؛ علاوه بر موارد فوق باید کمبود نیروی انسانی متخصص را هم به مشکلات اضافه کرد که مجموع این عوامل باعث شده تا اورژانس گاهی از میانگین زمان‌بندی عقب بیفتد و همین ماموریت‌ها را دچار اشکال و اختلال کند و حتی گاهی به درگیری میان مردم و عوامل اورژانس منجر شده است.
محسن زمانی؛ رئیس اورژانس پیش‌بیمارستان و مدیریت حوادث استان اصفهان با تایید عوامل دخیل در ضعف عملکرد امدادرسانی به‌موقع به خبرشناسگفت: ما برای امدادرسانی چند زیرساخت داریم که شامل نیروی انسانی، پایگاه امدادرسانی و آمبولانس می‌شود.
وی با بیان اینکه متأسفانه در حال حاضر با کمبود نیروی انسانی امدادرسانی در اصفهان مواجه هستیم، افزود: در بحث پایگاه و فضای فیزیکی نیز کمبود داریم و حداقل 40 پایگاه از برنامه توسعه کشور عقب هستیم؛ وضعیت آمبولانس‌ها نیز تنها مختص اصفهان نیست و همه عزیزان در سطح کشور از این موضوع اطلاع دارند و به مناسبت هفته اورژانس گزارش کاملی از وضعیت آمبولانس‌های کشور را اعلام کردیم.
زمانی با بیان اینکه اگر قرار است که در زمان‌بندی مشخصی در صحنه حاضر باشیم، باید زیرساخت‌ها را به همان نسبت توسعه دهیم، گفت: ما در حال حاضر با کمبود حداقل 550 نفر کارشناس فوریت‌های پزشکی مواجه هستیم و متأسفانه افراد علاقه‌مند به تحصیل در این رشته به شدت کاهش یافته و نسل جوان به دلیل سختی کار از یک سو و حقوق نامناسب از سوی دیگر، هیچ رغبتی به تحصیل و کار کردن در این حوزه ندارند.
رئیس اورژانس پیش‌بیمارستان و مدیریت حوادث استان اصفهان اضافه کرد: هر کدام از نیروهای انسانی ما به طور معمول روزانه بین 12 تا 14 ماموریت انجام می‌دهند و این ماموریت‌ها به اندازه‌ای سخت است که متأسفانه هم از نظر روحی و هم جسمی دچار آسیب می‌شوند، به همین دلیل افراد کمی تمایل دارند در این عرصه فعالیت کنند و این تمایل به ویژه در سال‌های اخیر به شدت کاهش یافته است.
زمانی به کمبود پایگاه‌های اورژانس هم اشاره و تصریح کرد: اگر می‌خواهیم آمبولانس‌ها طبق زمان‌بندی درست اعزام شوند، باید از نظر آمایش جمعیتی و سرزمینی در دسترس‌ترین حالت باشیم؛ طبق تعریف برنامه توسعه کشوری استان اصفهان با کمبود 40 پایگاه اورژانس مواجه است و باید این پایگاه‌ها احداث شود.
وی ادامه داد: بیش از 50 درصد آمبولانس‌های استان اصفهان بالای 10 سال عمر دارند و از سویی هزینه راه‌اندازی و نگهداشت آمبولانس‌ها بسیار سرسام‌آور است و روزانه راهبری برخی از پایگاه‌های اورژانس را دچار اختلال می‌کند.
سهم ترافیک، فرهنگ‌سازی و ...
البته کمبود زیرساخت‌ها تنها دلیل تاخیر در زمان حضور نیروهای امدادرسان در محل حادثه نیست و عواملی چون ترافیک و نبود فرهنگ مناسب در مواجه خودروها با موقعیت‌های اورژانسی نیز به مشکلات فوق اضافه می‌کند؛ عواملی که رئیس اورژانس پیش بیمارستان و مدیریت حوادث استان اصفهان با اشاره به آنها گفت: درخواست کنندگان فوریت‌های پزشکی به دو بخش امداد جاده‌ای و امدادخواه در منزل تقسیم می‌شوند؛ در امدادهای جاده‌ای حتی اگر کنار اتوبان هم پایگاه داشته باشیم، به دلیل آنکه فرهنگ امدادرسانی در کشور به درستی پیاده نمی‌شود و به دلیل ازدحام ماشین‌ها نمی‌توانیم به موقع برسیم؛ ضمن اینکه همه افراد حاضر در محل حادثه با شماره‌های مختلفی با اورژانس تماس می‌گیرند و طبیعی است که اپراتور پاسخگو هم دیگر نمی‌تواند با گزارش دهنده تماس برقرار کند.
زمانی افزود: البته ما با همکاری صداوسیما برنامه‌ای را تهیه کرده‌ایم که فرهنگ امدادرسانی را برای مردم نهادینه کنیم تا دستِ کم این عامل تاخیر در زمان امدادرسانی که به راحتی قابل رفع شدن است، برطرف شود.
وی ادامه داد: در عین حال نباید این مهم را نادیده گرفت که رسیدگی نیروهای اورژانس و فوریت‌های پزشکی به بیماران هم زیرمجموعه اقدامات و زمان کادر درمان به شمار می‌آید، اما فقط تاخیرهای آنها دیده می‌شود.
رئیس اورژانس پیش‌بیمارستانی و مدیریت حوادث استان اصفهان با تاکید دوباره بر اینکه اگر قرار است که اورژانس‌ها طبق زمان‌بندی مشخص در محل حادثه حاضر شوند، باید امکانات مورد نیاز در دسترس‌شان باشد، گفت: کمبود امکانات ما را بیشتر از مردم آزار می‌دهد چون ما را در مقابل بیماران شرمنده می‌کند.
فعلا فقط مجوز ورود خودروهای امدادی را دریافت کرده‌ایم
رئیس اورژانس پیش بیمارستان و مدیریت حوادث استان اصفهان درباره اقدامات انجام شده برای حل کمبود امکانات فوریت‌های پزشکی گفت: امسال مجوز ورود یک هزار و 500 دستگاه خودروی امدادرسان را دریافت کرده‌ایم، اما این موضوع در برنامه بودجه کشوری دیده نشد و به استان واگذار شد و با توجه به تغییر دولت عملیاتی شدن آن زمان برد. اگر بودجه استانی تامین شود و صنایع در راستای مسئولیت اجتماعی که دارند به علوم پزشکی کمک کنند، می‌توان ظرف یک سال و نیم 50 درصد این ناوگان را وارد کرد.
بخش خصوصی ورود نمی‌کند، چون برایش صرفه اقتصادی ندارد
زمانی در پاسخ به این پرسش که آیا بخش خصوصی امکان ورود به این حوزه را دارد یا خیر، گفت: تمام خدمات ما رایگان است و بخش خصوصی هیچ وقت وارد این حوزه نخواهد شد؛ البته می‌توانیم آمبولانس‌ها را به بخش خصوصی واگذار کنیم و مجوز آن را هم داریم، اما بخش خصوصی استقبال چندانی نکرده، چون منافع مالی آنها را تامین نمی‌کند؛ تعداد آمبولانس‌ها و نوع خدمات ما محدود است و باید بیشتر شرکت‌های خصولتی وارد شوند تا بتوانند کمک کنند.
وی درباره زمان حضور نیروهای اورژانس در محل حادثه نیز یادآور شد: درخواست‌کنندگان فوریت‌های پزشکی به دو بخش امداد جاده‌ای و امدادخواه در منزل تقسیم می‌شوند؛ در امدادهای جاده‌ای حتی اگر کنار اتوبان هم پایگاه داشته باشیم، به دلیل آنکه فرهنگ امدادرسانی در کشور به درستی پیاده نمی‌شود و به دلیل ازدحام ماشین‌ها نمی‌توانیم به موقع برسیم؛ ضمن اینکه همه افراد حاضر در محل حادثه با شماره‌های مختلفی با اورژانس تماس می‌گیرند و طبیعی است که اپراتور پاسخگو هم دیگر نمی‌تواند با گزارش دهنده تماس برقرار کند؛ البته ما با همکاری صدا و سیما برنامه‌ای را ترتیب داده‌ایم که فرهنگ امدادرسانی را برای مردم نهادینه کنیم.
رئیس اورژانس پیش بیمارستان و مدیریت حوادث استان اصفهان تاکید کرد: ما خودمان هم می‌دانیم امکاناتی که ارائه می‌دهیم، درخور مردم نیست و بابت آن عذرخواهی می‌کنیم، اما از سوی دیگر منابع ما نیز به شدت محدود است و تمام استان باید پای کار بیایند تا مشکل را حل کنیم.
انتهای پیام/